-
1 алга китеп
забега́я вперёд -
2 алга
нареч.1) вперёд (направиться, протянуть руку, бросить что), наперёд прост.2) спе́реди (прикрепить, привязать, пристроить что)•- алга бару
- алга да, артка да
- алга китеп
- алга киткән
- алга китү
- алга таба
- алга чыгу
- алга чыгып тору••алга карау — смотре́ть (загля́дывать) вперёд; предвосхища́ть/предвосхити́ть
алга кую — ста́вить (поста́вить) вы́ше (вы́ше всего́, превы́ше всего́, на пе́рвое ме́сто) (что, кого), ста́вить во главу́ угла́ ( что) книжн.; предпочита́ть/предпоче́сть (что, кого чему, кому); отдава́ть/отда́ть предпочте́ние (кому, чему)
алга сикерү — забега́ть вперёд; заска́кивать/заскочи́ть (вперёд)
-
3 алга китү
1) уходи́ть/уйти́ вперёд; опережа́ть/опереди́ть (кого, что) || опереже́ниеграфиктан алга китү — опережа́ть гра́фик; опереже́ние гра́фика
программадан алга китеп укыту — обуча́ть, опережа́я програ́мму
2) пойти́ (пройти́) вперёд ( при наступлении на фронте); подви́нуться (продви́нуться, дви́нуться) вперёд3) уходи́ть/ уйти́ вперёд; спеши́ть ( о часах)4) уходи́ть (уйти́, пойти́, подвига́ться/подви́нуться, продвига́ться/продви́нуться, шага́ть) вперёд; развива́ться/разви́ться, прогресси́ровать || разви́тие, прогресси́рование5) спо́риться; подвига́ться (подви́нуться, продвига́ться/продви́нуться) вперёд; дви́гаться/дви́нуться; идти́/пойти́ вперёд ( о работе)6) поправля́ться/попра́виться, пойти́ (идти́) на попра́вку ( о больном)7) см. алга бару 3), 6) -
4 йөгерү
I неперех.1) в разн. знач. бе́гать/бежа́ть || бег; пробе́жкайөгерү тизлеге — ско́рость бе́га
ерак арага йөгерү — бежа́ть на дли́нную диста́нцию
вакыт туктаусыз йөгерә — вре́мя бежи́т безостано́вочно
поезд һаман алга йөгерә — по́езд всё бежи́т вперёд
күзләр китап юлларыннан йөгерәләр — глаза́ бе́гают по стро́чкам кни́ги
иртә саен ишегалдына йөгерергә чыгу — ка́ждое у́тро выходи́ть во двор на пробе́жку
2) в знач. нареч. йөгереп бего́м, бы́стройөгереп аның янына килү — бего́м прибежа́ть к нему́
йөгереп баскычтан менеп китү — бего́м подня́ться по ле́стнице
3) в разн. знач.а) бежа́ть, побежа́тьярдәмгә йөгерү — бежа́ть на по́мощь
таулардан гөрләвекләр йөгерде — с гор побежа́ли ручьи́
җәрәхәтеннән кан йөгерә — из ра́ны бежи́т кровь
б) перен. пробежа́тьбөтен тәнгә кискен салкын йөгерде — по всему́ те́лу пробежа́л о́стрый хо́лод
йөзенә сагыш күләгәсе йөгерде — по лицу́ пробежа́ла тень тоски́
тимерчыбыклар буйлап ток йөгерә — по провода́м бежи́т ток
4)а) убега́ть/убежа́ть, побежа́ть к кому-л.; чему-л. или куда, за кем, за чемиртә саен су буена йөгерү — ка́ждое у́тро убега́ть к ре́чке
доктор чакырырга йөгерү — побежа́ть за до́ктором
китапханәгә йөгерү — побежа́ть в библиоте́ку
б) убега́ть/убежа́ть; забега́ть/забежа́тьурманга йөгерү — забежа́ть в лес
саубуллашмыйча йөгерү — убежа́ть не прости́вшись
5) разбега́ться/разбежа́тьсябуталышып, төрле якка йөгерү — растеря́вшись, разбежа́ться
6) прям.; перен. бе́гатьәрле-бирле йөгерү — бе́гать взад и вперёд (туда́ и сюда́); беготня́
көн-төн хуҗалык эшләре белән йөгерү — день и ночь бе́гать по хозя́йственным дела́м
кызлар артыннан йөгерү — (прост.) бе́гать за де́вушками
•- йөгерә бирү
- йөгерә-йөгерә ару
- йөгерә-йөгерә арып бетү
- йөгерә-йөгерә хәлдән таю
- йөгереп алу
- йөгереп ару
- йөгереп тую
- йөгереп әйләнү
- йөгереп әйләнеп чыгу
- йөгереп бару
- йөгереп барып җитү
- йөгереп барып кайту
- йөгереп барып килү
- йөгереп барып керү
- йөгереп йөргәләү
- йөгереп йөрү
- йөгереп кайту
- йөгереп кайтып керү
- йөгереп качу
- йөгереп керү
- йөгереп кереп китү
- йөгереп килеп
- йөгереп барып
- йөгереп килеп җитү
- йөгереп килеп җыелу
- йөгереп килү
- йөгереп китеп бару
- йөгереп китү
- йөгереп күчү
- йөгереп менү
- йөгереп менеп китү
- йөгереп таралу
- йөгереп таралышу
- йөгереп тору
- йөгереп төшү
- йөгереп төшеп китү
- йөгереп туктау
- йөгерүдән туктау
- йөгереп узу
- йөгереп узып китү
- йөгереп үтү
- йөгереп үтеп китү
- йөгереп чыгу
- йөгереп чыгып китү
- йөгерергә тотыну
- йөгерергә керешү II неперех.1) покрыва́ться, покры́ться чем-л.яшеллек йөгерү — покры́`ться зе́ленью (о лесе, деревьях, земле)
офыкка алсу кызыллык йөгерә — горизо́нт покрыва́ется ро́зово-кра́сным цве́том
тәрәзәгә бәс йөгергән — окно́ покры́то и́неем
чәчләренә ак йөгергән — во́лосы с про́седью
2) перен. в сочет. с некоторыми сущ. имеет индив. переводыйөзенә кызыллык йөгерде — лицо́ (его́) залило́сь (покры́лось) румя́нцем
күзләренә кан йөгергән — глаза́ на́литы кро́вью
III неперех.күңелгә шатлык йөгерде — се́рдце напо́лнилось ра́достью
случа́ться ( о животных)
См. также в других словарях:
йөгерү — 1. Аякларны тиз тиз алыштырып, кискен этәрешле адымнар белән бик кызу хәрәкәт итү. Ашыгып кая да булса китеп бару 2. Зур тизлек белән бару (поезд, машина һ. б. ш. тур.). Зур тизлек белән күчү, таралу (төтен, җил, яктылык һ. б. тур.). Организмга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
таю — 1. Баскан, таянган ноктадан ихтыярсыз шуып бер читкә китү 2. Оядан чыгу, урыныннан кузгалу (буын турысында үзара тоташкан сөяк башларына карата) 3. күч. Тайпылу, алга куйган максаттан, юнәлештән, принциптан баш тарту яки читләшү 4. гади. Тиз генә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге